W dniu 14 stycznia 2016 r. zostal wydany ciekawy wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-234/14 dotyczący problematyki wykazywania polegania na potencjale podmiotów trzecich w ramach zamówień publicznych.
Chociaż media społecznościowe żyją głównie chwilą bieżącą, to jednak wiele udostępnianych w nich treści nie traci tak szybko na aktualności i warto się z nimi zapoznać nawet po pewnym czasie. Właśnie dlatego postanowiłem regularnie zamieszczać tutaj najbardziej interesujące linki, które opublikowałem na Twitterze (@tomasz_zalewski) lub w serwisie Linkedin.
Ponad rok temu zadawaliśmy sobie pytanie: czy ustawa Pzp zostanie napisana od nowa? Takie sygnały pojawiały się ze strony ówczesnych przedstawicieli Urzędu Zamówień Publicznych, którzy deklarowali, że przyjęcie nowych dyrektyw w sprawie zamówień publicznych byłoby dobrą okazją do takiej zmiany. Pytanie to powraca ze zdwojoną siłą obecnie, w obliczu czekającej polski system zamówień publicznych nieuchronnej implementacji pakietu dyrektyw zamówieniowych.
Zapraszam do lektury mojego artykułu zatytułowanego „Zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości”, który ukazał się w październikowym numerze Europejskiego Przeglądu Sądowego.
Autorem tego wpisu jest Piotr Kunicki.
Zgodnie z brzmieniem art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 25 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych (ustawa musi jeszcze przejść przez Senat, a następnie zostać przyjęta ponownie przez Sejm), art. 90 ustawy uzyska brzmienie: „Jeżeli cena oferty wydaje się rażąco niska w stosunku do wartości przedmiotu zamówienia i budzi wątpliwości zamawiającego, co do możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, w szczególności jest niższa o 30% od wartości zamówienia lub średniej arytmetycznej cen wszystkich złożonych ofert, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny (…)”. Powstaje jednak pytanie o zgodność powyższego rozwiązania z utrwalonym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”).
Prace nad nowymi dyrektywami zamówieniowymi rozpoczęły się w 2011 r. Dnia 11 lutego 2014 r. Rada przyjęła m.in. nową dyrektywę „klasyczną” 2014/24, która została opublikowana 28 marca 2014 r. Zgodnie z art. 90 państwa członkowskie powinny transponować jej postanowienia do prawa krajowego do 18 kwietnia 2016 r., co daje niespełna 2 lata na wdrożenie. Wydaje się, że przyjęcie nowych dyrektyw i konieczność ich implementacji jest dobrą okazją dla przebudowy całego systemu zamówień publicznych, a nawet przyjęcia nowej, nowoczesnej ustawy w tym zakresie, o czym pisaliśmy we wrześniu 2013 r.
Polskie prawo zamówień publicznych stanowi w większości implementację zamówieniowych dyrektyw unijnych, natomiast procesy udzielania zamówień publicznych przez krajowych zamawiających są poddane zasadom prawa unijnego. Wynikiem implementacji dyrektywy 2004/18 są m.in. postanowienia dotyczące podmiotów obowiązanych do stosowania przepisów zamówieniowych –zamawiających. Wskazówki interpretacji podmiotu prawa publicznego wyznacza orzecznictwo TS UE. Zachęcam do lektury mojego artykułu ten temat, który ukazał się w ostatnim miesięczniku "Przetargi Publiczne".
Coraz częściej zamawiający mają do czynienia z wykonawcami, którzy będąc na różne sposoby powiązani - kapitałowo, osobowo, finansowo, składają oferty w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego. W praktyce, badanie tych powiązań, a także decyzja o ewentualnym wykluczeniu podmiotów należących do grupy kapitałowej nadal sprawia zamawiającym sporo problemów, mimo że samo uzasadnienie wprowadzenie tej przesłanki - zapobieganie naruszeniom konkurencyjności, tzw. zmowom przetargowym, jest jak najbardziej słuszne. Zachęcam do lektury mojego artykułu na ten temat, który ukazał się w ostatnim miesięczniku "Zamawiający. Zamówienia publiczne w praktyce".
Sam fakt przynależności do grupy kapitałowej nie eliminuje wykonawcy z postępowania, a jedynie rodzi po stronie zamawiającego obowiązek wszczęcia procedury wyjaśniającej powiązania między przedsiębiorcami na podstawie art. 24b Pzp. Trybunał Sprawiedliwości UE w swoim orzecznictwie od dawna zawraca uwagę na brak automatycznego wykluczania wykonawców z powodu przynależności do grupy kapitałowej. Takie stanowisko prezentuje również w swoim orzecznictwie KIO (np. KIO 762/13).
Fala krytyki wobec systemu zamówień publicznych w Polsce wzbierała od dawna, ale chyba dopiero w bieżącym roku podniosła się ona do poziomu, który grozi powodzią. Czy ogólne poczucie, że system działa źle, przerodzi się w działanie pozwalające na jego całościową reformę?
Możesz zaprenumerować ten blog. Wpisz adres e-mail, a powiadomienie o nowym wpisie dostaniesz na swoją skrzynkę.
Omawiamy wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE i ich wpływ na wykładnię prawa zamówień publicznych w Polsce. Śledzimy i komentujemy proces legislacyjny w Unii Europejskiej. Odnosimy się do aktualnych zagadnień polskiego orzecznictwa.
Zamieszczamy tu linki do artykułów prasowych poświęconych prawu zamówień publicznych - tych wyłącznie naszego autorstwa, jak i takich, w których komentujemy rzeczywistość prawną wraz z innymi ekspertami. Zobacz »